چشم پزشکی از جمله شاخه های درمانی رو به گسترش در ایران می باشد که به کمک متخصصین حرفه ای و تکنولوژی های روز دنیا می تواند به عنوان گزینه ای درخور برای گردشگری سلامت مطرح شود، این خدمات همچنین با هزینه هایی معقول و منصفانه برای کسانی که علاقه به درمانی به صرفه تر، در خارج از کشور خود دارند، وجود دارد، از میان انواع خدمات چشم پزشکی در ایران که توسط متخصصینی زبده انجام می شود، می توان به لیزیک اشاره کرد، لیزیک چشم در ایران به دلیل نتایج و موفقیت هایی که به واسطه زبده ترین پزشکان به دست آورده، بسیار رایج و محبوب است.

خدمات چشم پزشکی در ایران

جراحی لیزیک، رایج ترین جراحی در درمان اکثر بیماری های بینایی بالاخص آستیگمات، دوربینی و نزدیک بینی می باشد، این درمان در ایران بسیار رایج و محبوب می باشد، اسماء سیر ارائه دهنده خدمات توریسم درمانی، در طی این دوره درمانی هرآنچه را که بیماران نیاز داشته باشند، تدارک دیده است.

قبل از جراحی: به دلیل آنکه ممکن است لنز در شکل قرنیه شما تغییر ایجاد کند، دست کم دو هفته قبل از جراحی، نیاز است که از آن استفاده نکرده و صرفا عینک بزنید، قبل از روز جراحی و خود روز جراحی آرایش نکرده و هیچ لوسیونی مصرف نکنید،در روزهای قبل از جراحی، ممکن است پزشک معالج از شما بخواهد برای جلوگیری از احتمال عفونت، مژه هایتان را تمیز و پاکیزه نگه دارید.

جراحی لیزیک:  جهت ریلکس و آرام شدنتان، دارویی به شما داده می شود، و بعد توسط ابزاری خاص جراح پلک های شما را باز نگه می دارد، برای بهبود دید شما، لیزر خاصی مورد استفاده قرار گرفته تا شکل هایی از قرنیه شما را با دقت تغییر دهد، در طول جراحی به شما گفته خواهد شد روی نقطه ای تمرکز کنید تا چشمتان ثابت بماند، برای جراحی هریک از چشم ها زمانی تقریبا 15 دقیقه نیاز خواهد بود، دائمی بودن نتیجه عمل نکته شایان ذکری است که نباید فراموش شود.

گردشگری پزشکی  یا توریسم سلامت نوعی از گردشگری سلامت است که فرد بیمار برای درمان  از کشور خود خارج می شود و  به کشور دیگری سفر مراجعه می‌کند. شاید مهم‌ترین دلیل این سفر، بهره مندی از هزینه‌های کمتر و یا دریافت سریع‌تر درمان است.توریسم درمانی یکی از بخش‌های رو به رشد صنعت گردشگری در جهان است. از توریسم درمانی به عنوان صنعت سوم جهان نام برده می‌شود. اکثر مردم گردشگری پزشکی را انتخاب می کنند دلایل مختلفی برای انتخاب یک مقصد گردشگری پزشکی و یا توریسم سلامت وجود دارد. 

چرا مردم گردشگری پزشکی یا توریسم سلامت  را انتخاب می کنند؟

برای سفر به خارج از کشور و دریافت خدمات درمانی از کشور مقصد دلایل زیادی وجود دارد. این دلایل می تواند به وضعیت خدمات درمانی در محل زندگی و شرایط پزشکی شما بستگی داشته باشد که عبارتند از:

هزینه کمتر: گاهی اوقات هزینه های درمان در محل زندگی افراد بالاتر از مناطق دیگر است و همین باعث می شود که جمعیت کثیری برای دریافت خدمات درمانی به کشورها و مناطق دیگر سفر کنند.

روش های درمانی جدید: گاهی اوقات در کشور های دیگر روش ها و تکنولوژی های درمانی بهتری موجود است که در محل زندگی بیمار وجود ندارد و همین باعث می شود که او برای بهرمند شدن از روش ها وتکنولوژی های جدید تر به کشور دیگری سفر کند.

خدمات تخصصی: گاهی اوقات بعضی از کشور ها در زمینه های خاصی مانند جراحی های زیبایی یا دندانپزشکی مهارت بیشتری نسبت به سایر کشورها پیدا می کنند و به همین دلیل گردشگران زیادی را به خود جذب می کنند.

ماندن در صف انتظار: در بعضی از کشورها مانند کانادا چون بیماران برای دریافت بعضی از خدمات درمانی باید مدت زیادی صبر کنند ترجیح می دهند در مناطق دیگری به دنبال خدمات پزشکی باشند.

- دانستن اینکه ممکن است خیلی ها از شما بیشتر بدانند اما مهم این است که بتوانید از سفرتان لذت ببرید.
- قبول کردن این موضوع که سفر کردن به تنهایی هم می تواند جذابیت خودش را داشته باشد.
- توانایی گفتن عبارت متشکرم حداقل به ۱۵ زبان دنیا.
- اطلاع از مسیرهای حمل و نقلی و ارتباطی کشور مورد نظر.
-  دانستن دیالوگ های ساده کشور مقصد به منظور برقراری ارتباط بیشتر.
- چانه زدن به هنگام خرید…!
- داشتن اطلاعات کافی و جامع از اینکه در چه کشورهایی نمی توان از آب شیر استفاده کرد.
- بیش از اندازه داخل چمدان سفر پر نشود.
- دانستن قوانین و قواعد بررسی در فرودگاه ها.
- تحقیق و بررسی درمورد WIFI مقصد.
- دانستن اینکه هنگام سفر، از لباس هایی استفاده شود که جیب زیادی دارند.
- حفظ بودن شماره پاسپورت.
- انتخاب بهترین راه برای بستن چمدان.
- دانستن علایم اختصاری و مخفف عبارات به ویژه در فرودگاه ها.
- بدانید که هیچ گاه در آرژانتین خدمتکار خانم را seniora صدا نزنید..!
- دانستن اینکه هنگام ورود به خانه های کانادایی، باید کفش ها را درآورد
- در آمریکا و کانادا می بایست چه مقدار انعام داد.
- اطلاع از چگونگی خطاب کردن افراد در آفریقا.
- دانستن این موضوع که در آفریقا برای شروع غذا از کدام دست استفاده می شود.
- اطلاع از اینکه در حین صحبت با اشخاص باید به کجا نگاه کرد.
- دانستن این موضوع که در ایتالیا چه ساعتی بهتر است کاپوچینو نوشید.
- بدانید که چطور در ترکیه بصورت واضح و صریح «نه» بگویید
- داشتن پول خرد برای استفاده از دستشویی.
- دانستن اینکه چه ساعتی در اسپانیا باید به گشت و گذار رفت..!
- در کدام قسمت آسانسور باید ایستاد.
- بدانید که در سریلانکا برای گفتن «بله» سرتان را تکان دهید.
- دانستن محل گذاشتن دستمال توالت در هندوستان.
- دانستن اینکه اگر ناگهان در خیابان های آسیا صدای آژیر شنیدید، نشانه چه چیزی می تواند باشد.
- دانستن اینکه چگونه از خیابان های ویتنام باید عبور کرد.
- چگونگی قبول کردن کادو یا غذا در آسیا.

برای اطلاعات بیشتر از تورهای گردشگری اسماء سیر تماس حاصل فرمایید.

گردشگری به عنوان زمینه ای برای ایجاد اشتغال و درآمدزایی سال هاست مورد نظر دولت ها قرار دارد. در این میان صنعت گردشگری به دلیل استقبالی که از آن می شود، درآمدزایی بالایی برای دولت ها ایجاد کرده و به همین دلیل برنامه ریزی های وسیعی برای حوزه انجام می شود و همه ساله شاخه های جدیدی به این صنعت پول ساز اضافه می شود. یکی از شاخه های پرطرفدار این حوزه، گردشگری علمی است؛ حوزه ای که در فضای آنلاین تبلیغات وسیعی برایش صورت می گیرد. تا جایی که گروه های گردشگری در کشورهای خارجی معمولا کمپین های گردشگری ایجاد می کنند، تیزرها و ویدئوهای جذاب می سازند و از این راه به معرفی جاذبه های علمی خود می پردازند.

گردشگری علمی چیست

گردشگری علمی نوعی از گردشگری است که محققان یا دانشجویان دیگر کشورها جهت گذراندن دوره های تحصیلی بالاتر یا شرکت در همایش بین المللی به کشوری دیگر سفر می کنند. برای مثال اگر یک محقق برای شرکت در کنفرانس بین المللی از ایران به آلمان سفر کند این را گردشگری علمی می نامند. گردشگری علمی سفر گروهی از دانشمندان همراه با بررسی و اکتشافات علمی است و شامل کار و فعالیت دانشمندان و کارشناسان در سای موضوعات و حوزه های علمی است؛ یا فرصتی است که طی آن یک متخصص می تواند برای مدتی کوتاه در موسسات یا آزمایشگاه های تحقیقاتی دیگری جدا از محیط های کاری و علمی خود کار کند. گردشگری علمی شاخه ای از گردشگری است و دارای شاخه های متنوعی می باشد. که نوع اول آن عبارت است از این که فرد برای گذراندن دوره علمی و عملی مجبور است از خانه و کاشانه خود مدتی دور باشد. مانند اندیشمندانی که به دنبال فسیل ها هستند و یا دانشمندانی که برای برسی خاک در مناطق مختلف حضور می یابند. نوع دوم آن است که فرد برای شرکت در کارگاه های آموزشی که توسط مراکز علمی معتبر داخلی و یا خارجی برگذار می شود شرکت می نماید. نوع سوم این است که فرد برای حضور در همایش های علمی در داخل و یا در خارج از کشور حضور می یابد و نوع چهار برای خرید منابع علمی در جشنواره ها شرکت می کند و نوع پنجم برای بازدید از مراکز علمی در قالب اردو شرکت می کند. برای اطلاع از تورهای گردشگری می توانید به اسماء سیر مراجعه فرمایید.

توریسم درمانی (گردشگری سلامت)، از صنایع مطرح و مفید برای اقتصاد کشور ها به حساب می آید که در حوزه کارآفرینی، ایجاد اشتغال مولد و پایدار، ارز آوری و ثروت آفرینی برای کشور ها نقش بسیار موثری بازی می کند. امروزه سرمایه گذاران بسیاری در دنیا به این سرمایه گذاری در این حوزه علاقه مند شده اند.  برای توریسم درمانی که گاهی از آن با عنوان توریسم سلامت و یا گردشگری سلامت نام برده می‌شود، تعاریف گوناگونی بیان شده است. سازمان جهانی گردشگری (WTO) به طور خاص، گردشگری سلامت را چنین تعریف می‌کند : استفاده از خدماتی که به بهبود یا افزایش سلامتی و افزایش روحیه فرد (با استفاده از آب‌های معدنی ، آب و هوا یا مداخلات پزشکی) منجر می‌شود و در مکانی خارج از محل سکونت فرد – که بیش از ۲۴ ساعت است – به طول می‌انجامد. مقوله‌ی گردشگری سلامت فراتر از گردشگری درمانی است. آب‌های گرم و معدنی و لجن درمانی همراه با امکانات طبیعی نیز شامل مقوله‌ی گردشگری سلامت است. شعار جهانی توریسم سلامت، امکانات و خدمات در حد کشور‌های جهان اول یا پیشرفته و قیمت‌ها و هزینه‌ها در حد کشور‌های در حال توسعه و جهان سوم است.

بیمارستان­ های فعال در صنعت توریسم درمانی در ایران

بیمارستان­ های گردشگری سلامت در ایران-تهران
1- بیمارستان محب کوثر.
2- بیمارستان پاستور نو.
3- بیمارستان تریتا.
4- بیمارستان عرفان.
5- بیمارستان گاندی.
6- بیمارستان خاتم الانبیا.
7- بیمارستان نیکان.
8- بیمارستان مصطفی خمینی.
9- بیمارستان بهمن.
10- بیمارستان محب مهر.
11- بیمارستان نور.
12- بیمارستان بینا.
13- بیمارستان کسری.
14- بیمارستان پارسیان.
15- بیمارستان جم.
16- بیمارستان آپادانا.
17- یمارستان تهران.
18- بیمارستان رجایی.
19- مرکز قلب تهران.
20- بیمارستان جماران.
21- بیمارستان نیکان.
22- بیمارستان ابن سینا.
23- بیمارستان آرش.
24- بیمارستان رویان.

بیمارستان­ های گردشگری سلامت درایران-شیراز

1- بیمارستان مرکزی MRI.
2- بیمارستان میرحسینی.
3- بیمارستان کوثر.
4- بیمارستان اردیبهشت.
5- بیمارستان دنا.
6- بیمارستان میر.
7- بیمارستان خدادوست.
8- بیمارستان غدیر.
9- بیمارستان الزهراء.
بیمارستان­ های گردشگری سلامت در ایران-مشهد
1- بیمارستان رضوی.
2- بیمارستان بنت الهدی.
3- بیمارستان آریا.
4- بیمارستان مهر.
5- بیمارستان قائم.
6- بیمارستان جواد الائمه.
7- بیمارستان طالقانی.

گردشگری سلامت در ایران با وجود کیفیت بالای خدمات درمانی و قیمت ارزان، به علت نبود تبلیغات مناسب، هنوز جایگاه خود را در بازار نیافته است و گام‌های نخست را طی می‌کند. در حالی‌که دولت بر اساس برنامه‌ریزی‌های خود باید تا پایان برنامه چهارم توسعه ۳۰ درصد از نیازهای درمانی کشور را از طریق صدور کالا، خدمات پزشکی و توریسم درمانی فراهم کند. دراین میان ایران رقبای مهمی نیز در منطقه دارد. از جمله رقبای مهم ایران در حوزه خلیج‌فارس می‌توان اردن و دبی را نام برد. کشور اردن سالانه ۵۰۰ میلیون دلار درآمد ارزی از توریسم درمانی دارد. دبی از چند سال پیش شهرهای سلامت را راه‌اندازی کرده و با برخی از دانشگاه‌های معتبر دنیا برای توسعه این مراکز قرارداد بسته است. اما این آغاز راه است. طبق استراتژی‌های تعریف شده که قرار است اعتباری برابر با ۱۶ میلیارد درهم دبی به بخش توریسم درمانی اختصاص یابد. دبی می‌کوشد هسته قدرتمندی برای ارتقای این بخش ایجاد کند. این طرح شامل تقویت شبکه‌های موجود تسهیلات درمان و سلامت و نیز ایجاد زیر ساخت‌های مدرن و مرکز معتبر و بزرگی از متخصصان سلامت ومهارت‌های درمانی با اعتبار توریستی در دبی است. طبق این طرح، قرار است ضمن برقراری ارتباط با بازارهای گسترده جهانی و تحقیق در باره نخستین اقدامات در راستای طرح استراتژیک دبی ۲۰۱۵ ، با مسیریابی و طرح عملی برای توسعه، مراحل آغازین این طرح عملی شود. توریسم پزشکی در سال ۲۰۱۰ درآمدی بالغ بر ۷ میلیارد درهم برای امارات داشته است. ایران در سال ۸۳ تقریبا ۱۲ هزار بیمار خارجی پذیرش کرده است که این میزان در سال ۸۴ به ۱۷ هزار و پانصد نفر رسید ولی متاسفانه آمار قابل استناد از درآمدهای حاصل از جذب توریسم درمانی در سال‌های اخیر در ایران وجود ندارد. با این حال چالش اصلی فراروری گردشگری درمانی ایران، نبود مدیریت یکپارچه در این حوزه است و از آن‌جایی که چنین ایده‌ای در ایران تقریبا نو تلقی می‌شود، به نظر می‌رسد تهیه طرحی که به این مسئله به طور همه جانبه بپردازد و نیز تجارب کشورهای دیگر در این خصوص را مطالعه کند، به سیاست گذاران کمک خواهد کرد تا برای جذب توریسم پزشکی و توریسم درمانی با رویکردی علمی و بومی قدم بردارند. مطابق با گزارش آماری که از گردشگران ورودی به ایران بدست آمده نیز مشخص شده که انگیزه ی مسافران برای درمان در ایران بسیار بالا بوده و در سال ۱۳۹۵ حدود ۵۰۰ میلیون دلار از این طریق درآمد برای کشور حاصل شده است که نیم درصد از سهم جهان را شامل می شود.

تاریخچه گردشگری سلامت و توریسم درمانی در ایران و جهان به قرن‌ها پیش بازمی‌گردد. خیلی قبل‌تر از آن‌که مردم برای عمل‌های قلب، جراحی‌های پلاستیک و یا زیباسازی دندان‌ها طی فقط چند ساعت به سراسر دنیا سفر کنند. می‌توان گفت که قدمت گردشگری سلامت در ایران و جهان به اندازه عمر علم پزشکی است. ما مروری بر تاریخچه‌ی مدیکال توریسم از دیروز تا امروز داشته‌ایم که نتیجه‌ی آن را در این پُست برای شما منتشر کردیم. این خط زمانی نشان می‌دهد هر زمان که درمان پزشکی در دسترس نبوده‌ است، در هر مکان و هر دوره تاریخی، افراد بیمار و آسیب‌دیده برای دریافت خدمات درمانی دست به سفر می‌زدند.بسیار پیش از آنکه افراد به فکر سفر درمانی به سایر کشورها بیافتند چیزی در حدود 4000 سال قبل از میلاد مسیح، تاریخ نگاشته شده سفر درمانی به سایر کشورها توسط بشر به ثبت رسیده است. در حقیقت می توان گفت قدمت سفر به منظور درمان به اندازه قدمت خود پزشکی ، درمان و داروهای درمانی است. در این مقاله قصد داریم تاریخچه گردشگری سلامت را شرح دهیم.

تاریخچه گردشگری سلامت در جهان

دوران باستان
بسیاری از تمدن‌های باستانی همچون ایران با اثر شفابخش چشمه‌های آب گرم معدنی آشنا بوده‌اند. در ادامه به بررسی وضعیت مدیکال توریسم در برخی از این تمدن‌ها پرداخته‌ایم:

سومر
سومری‌ها در حدود ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح یکی از اولین مجموعه‌های شناخته شده سلامت را در اطراف چشمه‌های آب گرم بنا کردند. این مرکز سلامتی شامل معابد باشکوه در کنار استخرهای جاری بود.

سوئیس
طی عصر برنز در حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح قبیله‌هایی در سنت موریتز کنونی در کشور سوییس، به فواید نوشیدن آب چشمه‌های معدنی غنی از آهن و آب‌تنی در آن چشمه‌ها پی بردند. همان لیوان‌های برنزی که آن‌ها برای نوشیدن این آب‌ها استفاده می‌کردند در چشمه‌های آب گرم فرانسه و آلمان نیز یافت شده است. این موضوع می‌تواند نشانه وجود گردشگر سلامت در میان این تمدن‌ها باشد.

یونان
یونانی‌ها اولین کسانی بودند که زمینه را برای ایجاد یک شبکه وسیع توریسم پزشکی آماده کردند. آن‌ها به احترام آسکِلِپیوس، خدای درمان و پزشکی، معابد آسکِلِپیوس را بنا نهادند که به یکی اولین مراکز سلامتی جهان بدل شدند. مردم از همه‌جا به این معابد سفر می‌کردند و درمان بیماری‌های خود را در این معابد می‌جستند. 300 سال پیش از میلاد مسیح، معابد درمانی دیگری در قلمرو یونان ظهور یافتند. یکی از آن‌ها اپیداروس نام داشت و بیشترین شهرت متعلق به این مرکز بود که دارای یک زورخانه، مزرعه مار، معبد رویا و حمام آب گرم بود. از دیگر معابد دارای اسپا می‌توان به محراب زئوس در المپ و معبد دلفی اشاره کرد.

هند
در هند نیز زمانی که یوگا و طب آیورودیک در حال محبوب شدن بود، تاریخ توریسم پزشکی به آرامی در حال شکل گرفتن بود. از ۵۰۰۰ سال پیش، موج گردشگران سلامت و شاگردان معنوی به سمت هند سرازیر شد تا با فواید این روش‌های درمانی جایگزین آشنا شوند.

روم
زمانی که روم به یک قدرت جهانی تبدیل شد، حمام‌ و چشمه‌های آب گرم که ترمی (thermae) نامیده می‌شدند بوجود آمدند و در بین اشراف محبوب شدند. این حمام‌ها نه فقط جنبه درمانی، بلکه برای ثروتمندان و اشراف کارکردی تجاری و اجتماعی نیز داشتند.

قرون وسطا
با سقوط تمدن روم، آسیا همچنان مقصد برتر توریسم پزشکی باقی ماند. معابد راه را برای بیمارستان‌ها که به مسافرین در جستجوی درمان، خدمات کلینیکی ارائه می‌دادند، باز کردند. این مراکز در تاریخ گردشگری سلامت ثبت شده‌اند. در ژاپن، چشمه‌های آب گرم معدنی که اونسن نامیده می‌شدند بخاطر داشتن خواص درمانی در این کشور محبوب شدند. جنگ‌جویان خیلی سریع جذب این چشمه‌ها شدند و از آن‌ها برای کاهش درد، بهبود زخم‌ها و رفع خستگی ناشی از جنگ‌ها بهره می‌بردند. در بسیاری از کشورهای اسلامی سیستم‌های مراقبت سلامت پایه‌گذاری شد که به خارجی‌ها نیز خدمات ارائه می‌کردند. در سال ۱۲۴۸ میلادی، بیمارستان منصوری در قاهره بنا شد که به یکی از بزرگ‌ترین و پیشرفته‌ترین بیمارستان‌های جهان در زمان خود بدل گردید. با ظرفیت اسکان ۸۰۰۰ نفر، این بیمارستان مقصد درمان مسافرین خارجی از هر نژاد و مذهب بود.
دوران رنسانس
دوره رنسانس از قرن ۱۴ تا ۱۷ میلادی ادامه داشت و نه تنها تبلور نوزایی در هنر و فرهنگ در اروپا و انگلستان بود، بلکه دوره‌ای بود که گردشگری سلامت نیز شکوفا شد. در سال ۱۳۲۶ میلادی، زمانی که چشمه‌های آب گرم سرشار از آهن در منطقه کشف شدند روستایی به نام شهر آب‌ها (Ville d’Eaux) در سراسر اروپا مشهور شد. افراد برجسته‌ای همچون پیتر بزرگ (تزار روسیه) و ویکتور هوگو از این اقامت‌گاه‌های سلامتی دیدن می‌کردند. کلمه اسپا که از عبارت «سلامت از طریق آب» به رومی ( Salude per aqua) گرفته شده است اولین بار در این‌جا استفاده شد. در قرن شانزدهم، افراد ثروتمند و نخبه اروپا بار دیگر حمام‌های رومی را کشف کردند و سفر را به شهرهای توریستی دارای اسپا آغاز کردند. از جمله این شهرها می‌توان سنت موریتز، شهر آب‌ها، بادِن-بادِن، آخن و بث در انگلستان اشاره کرد. شهر بث در انگلستان از حمایت سلطنتی بهره می‌برد و در سراسر دنیا شناخته شده و مشهور بود. این شهر به مرکز سلامتی و تفریح‌گاه مشاهیر و افراد ثروتند بدل شد. مشهورترین گردشگر سلامتی که لازم است نام او در تاریخ توریسم پزشکی ذکر شود میشل دو مونتنی است. دو مونتنی مبدع فرانسوی مقاله بود و او را پدر سفرهای لوکس می‌دانند. وی اولین راهنمای اسپای ثبت شده در تاریخ توریسم پزشکی را نوشته است.
دوران پس از رنسانس
در اواخر دوران رنسانس، اشراف از تمام اروپا به شهر بث می‌رفتند تا از خواص درمانی و شفابخش آن بهره‌مند شوند. در سال ۱۷۲۰، شهر بث اولین شهر انگلستان بود که سیستم فاضلاب سرپوشیده داشت و در این زمینه سال‌ها از لندن جلوتر بود. این شهر مزایای اقتصادی، اجتماعی و فناوری فراوانی دریافت ‌می‌کرد. جاده‌ها سنگفرش شده بودند، خیابان‌ها روشنایی داشتند، هتل‌ها و رستوران‌ها زیباسازی شده بودند. و همه این‌ها فقط بخاطر گردشگری سلامت بود. کشف سرزمین جدید مقاصد جدیدی را برای گردشگران سلامت اروپایی فراهم آورد. در طول قرن هفدهم، استعمارگران انگلیسی‌ و هلندی‌ شروع به ساختن کلبه‌های چوبی در کنار چشمه‌های آب معدنی سرشار خواص درمانی کردند. لازم به ذکر است که در این زمان، بومیان امریکایی دنیای جدید در هنر شفا ماهر و چیره‌دست بودند. دانش طب گیاهی آن‌ها بی‌نظیر بود و با طب گیاهی اروپا، آسیا و افریقا رقابت می‌کرد.

۲۰۰۷ و پس از آن
تعداد گردشگران سلامت هر ساله رو به افزایش است. طی چند سال گذشته، شرکت‌های بیمه و مراقبت سلامت زیادی برون‌سپاری درمانی را در دستور کار خود قرار دادند. آنها به مشتریان خود این امکان را می‌دهند تا برای درمان‌های غیراورژانسی و جراحی به کشورهای دیگر سفر کنند، و بسیاری دیگر درمان در کشورهای دیگر را نیز تحت پوشش درمان خود قرار دادند. طبق اعلام مجله‌ی گردشگری سلامت در سال 2016 بیش از 11 میلیون نفر به دنبال مراقبت‌های سلامتی مقرون به صرفه، از مرزهای ایالات متحده عبور کردند. در گزارش اخیر ویزا و اقتصاد آکسفورد نیز بیان شده که این رقم برای یک دهه آینده هر سال تا 25 درصد رشد خواهد کرد زیرا پیش‌بینی می‌شود که رقابت برای گردشگری سلامت در جهان بین کشورها شدت بگیرد.

گسترش صنعت گردشگری علاوه بر نقش و تاثیر آن در ابراز هویت ملی، موجب ارتقای ابعاد وسیع اقتصادی از جمله ایجاد فرصت‌های شغلی، درآمدزایی، كاهش فقر و گسترش عدالت اجتماعی و رفاه در جامعه می‌شود. در ﻣﯿﺎن ﺣﻮزه ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﺮدﺷﮕﺮی، ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺳﻼﻣﺖ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ و ﻣﺰﯾﺖ ﻫﺎی رﻗﺎﺑﺘﯽ از ﺗﻮﺟﻪ زﯾﺎدی ﺑﺮﺧﻮردار ﺷﺪه اﺳﺖ. گردشگری پس از صنعت نفت و خودروسازی، سومین صنعت بزرگ جهان به شمار می‌رود. این صنعت تاثیر بسزایی در درآمدهای ارزی کشورها دارد و به طور حتم در آینده‌ای نزدیک به صنعت اول جهان تبدیل خواهد شد. با گذر زمان و پیشرفت این صنعت، گردشگری از حالت عام خارج شده و به شاخه‌های تخصصی نظیر گردشگری فرهنگی، گردشگری ورزشی، گردشگری ماجراجویانه، گردشگری مذهبی، گردشگری سلامت و غیره تقسیم شده است. آنچه که مبنای این تقسیم‌بندی قرار می‌گیرد «نیت یا قصد اصلی» گردشگر از گردشگری است. بنابراین، افرادی که به منظور برخورداری از خدمات سلامت (پیشگیری، درمان) به کشور دیگری سفر می‌کنند، در زمره گردشگران سلامت قرار دارند.

گردشگری پزشکی (Medical Tourism)

درواقع گردشگری پزشکی رایج ترین و حساس ترین زیر شاخه گردشگری سلامت است. این سفر عموماً برای درمان بیماری یا انجام عمل جراحی و یا چک آپ سلامت گردشگر در کلینیک ها و بیمارستانهای کشوری با امکانات پزشکی بالا و ھزینه ھای درمانی مناسب انجام می گیرد. گردشگری پزشکی یا گردشگری درمانی حساس ترین نوع گردشگری در بین تمام انواع گردشگری ها است. زیرا به طور مستقیم با جان و سلامت گردشگر مرتبط است.

گردشگری طبیعت درمانی (Curative Tourism)

سفر درمانی به مراکز دارای منابع و خدمات درمانی طبیعی تحت نظارت پزشک را گردشگری طبیعت درمانی می گویند. این منابع و خدمات طبیعی شامل چشمه های آب گرم، دریاچه نمک، آفتاب درخشان، لجن طبی، ماساژ طبی، حمام گیاھی و ھمچنین محیط زیست زیبا، پاک و آرام به منظور بهبود بیماران پوستی، تنفسی، روماتولوژی، عضلانی و یا گذراندن دوران نقاهت بعد از درمان و عمل های جراحی صورت می گیرد.

گردشگری تندرستی (Wellness Tourism)

در این نوع سفر، گردشگر به دنبال آرامش است و برای رهایی از تنش های زندگی روزمره و تجدید قوا، بدون مداخله و نظارت پزشکی راهی سفر می شود. معمولا این گردشگران بیماری جسمی مشخصی ندارند و بیشتر در پی بهره مندی از طبیعت شفابخش و دوری از شلوغی ها، تنش ها و آلودگیهای زندگی شھری ھستند. جهت اطلاع بیشتر در رابطه با توریسم درمانی به سایت اسماء سیر مراجعه فرمایید.

شرکت اسما سیر هم در زمینه گردشگری سلامت ایرانیان برای برخورداری ازتوانمندی های سایر مراکز بین المللی خارج از کشور فعالیت می کند و هم در زمینه معرفی مراکز درمانی معتبر ایران به سایر افراد در کشور های دیگر فعالیت دارد. . اگر چه ما تنها مجموعه فعال در زمینه گردشگری سلامت در ایران نمی باشیم ، اما تفکر سیستمی ما در گردشگری سلامت جایگاه ویژه ای برای شرکت اسما سیر رز بین مراکز درمانی ایرانی فراهم کرده است.
در ادامه اطلاعات و تعاریف سودمند در باره گردشگری سلامت ارائه میشود..

مدیکال توریسم یا توریسم درمانی چیست؟

بر اساس تعریف های سازمان جهانی جهانگردی ( (UN-WTO)یکی از اهدافی که می تواند گردشگر را برانگیزد تا عزم سفر کند، مسافرت برای کسب سلامتی است. چیزی که از آن به گردشگری سلامت تعبیر می کنند. در حقیقت گردشگری سلامت، نوعی از گردشگری است که به منظور حفظ، بهبود و حصول مجدد سلامت جسمی و ذهنی فرد به مدتی بیشتر از ۲۴ ساعت و کمتر از یک سال صورت می گیرد. به این ترتیب یک توریست سلامت با مسافرت از محل دائم زندگی خود می تواند از خدمات درمانی مقصد استفاده کند تا سلامت جسمی و روحی اش را به دست بیاورد. نوعی از گردشگری که این روزها خوشبختانه در ایران رواج پیدا کرده و توریست های زیادی را از کشورهای منطقه برای بهره مندی از خدمات پزشکی و درمانی ایران به کشورمان می کشاند. البته بد نیست بدانید که توریسم سلامت در ایران تاریخچه بسیار کوتاهی دارد. در حقیقت در سال ۸۲ برای اولین بار توریسم درمانی در گردشگری ایران از سوی وزارت بهداشت مورد توجه قرار گرفت؛ البته وزارت بهداشت بیشتر با هدف اشتغالزایی برای دانش‌آموختگان پزشکی به این مبحث پرداخت و نه رونق توریسم درمانی. اما کم کم از سال ۸۳ و درست پس از ادغام سازمان میراث فرهنگی و سازمان‌ ایرانگردی و جهانگردی توریسم درمانی به صورت مستقل در ایران ایجاد شد و مورد توجه بیشتری قرار گرفت.

اما در میان تعریف های سازمان جهانی گردشگری، اصطلاحات دیگری هم وجود دارند که دامنه گردشگری سلامت را گسترده تر می کنند.

توریسم درمانی یکی از انواع توریسم سلامت است. توریسم سلامت یکی از انواع توریسم است که خود  به سه بخش ذیل تقسیم می شود:

۱ تورییسم تندرستی: مسافرت به دهکده های سلامت و چشمه های آب معدنی بدون دخالت پزشک

۲ توریسم درمانی: استفاده از آب های معدنی ، نمک ، لجن های طبیعی ، مناطق آفتاب گیر و …. تحت نظارت و مداخله پزشک

۳ توریسم پزشکی: مسافرت به منظور درمان بیماری و انجام جراحی زیر نظر پزشکان در مراکز درمانی که علاوه بر معالجه پیگیری بیمار را شامل می شود.

گردشگری تندرستی (Wellness Tourism)

یکی از همین واژه هاست که به مسافرت توریست به دهکده های سلامت و مناطق دارای چشمه های آب معدنی و آب گرم (اسپاها) اشاره می کند. در این نوع سفر توریست برای رهایی از تنش های زندگی روزمره و تجدید قوا بدون مداخله و نظارت پزشکی راهی سفر می شود. معمولا این توریست ها بیماری جسمی مشخصی ندارند و بیشتر در پی بهره مندی از طبیعت شفابخش مناطق دیگر هستند. گردشگری درمانی (Curative Tourism) هم به معنای مسافرت توریست به منظور استفاده از منابع درمانی طبیعی(آبهای معدنی، نمک، لجن و غیره) است که معمولا برای درمان برخی بیماری ها یا گذران دوران نقاهت تحت نظارت و مداخله پزشکی صورت می گیرد. این نوع از گردشگری هم این روزها مورد توجه مسئولان گردشگری کشور قرار گرفته است. به خصوص لجن درمانی که طبیعت ایران را در میان کشورهای همسایه به شدت محبوب کرده است.
گردشگری پزشکی (Medical Tourism) هم نوع دیگری از گردشگری سلامت است که در آن مسافرت به منظور درمان بیماری های جسمی یا انجام نوعی از عمل های جراحی تحت نظارت پزشکان در بیمارستان ها و مراکز درمانی را گردشگری پزشکی گویند. در این نوع از گردشگری سلامت، بیمار ممکن است پس از درمان و معالجه نیازمند استفاده از فضاها و خدمات گردشگری درمانی(مانند آبگرم ها) باشد که در این صورت ممکن است گردشگری او با سفر به نقاطی که این امکانات را دارند تکمیل شود.

بیمارستان‌ها در سراسر جهان با استفاده از پزشکان درجه یک و تکنولوژی پیشرفته و قیمت‌های ارزان به دنبال جذب بیماران جدید هستند.

جمی جانسون مبتلا به دیابت هنگامی که ماه گذشته به همراه یک گروه خواننده مسیحی به سوی تایلند در حرکت بود، دچار عفونت قوزک پا شد و کلیه‌هایش از کار افتاد. او با هواپیما از مالزی به بیمارستان بین‌المللی بومرانگراد (Bumrugrad) در بانکوک پایتخت تایلند برده شد. او تا به حال به تایلند نیامده بود و از این بیمارستان هم چیزی نشنیده بود. اما خوش‌شانس بود که به اولین بیمارستان آسیایی دارای اعتبار بین‌المللی و یکی از مدرن‌ترین و کارآمدترین تاسیسات پزشکی در جهان دسترسی یافت.

سال گذشته این بیمارستان به معالجه ۴۰۰ هزار بیمار خارجی – بیشتر از هر بیمارستانی در جهان در بیش از ۱۵۰ کشو ر- برای هر عارضه‌ای از بیماری قلبی تا جایگزینی مفصل ران و ایمپلنت‌های سینه پرداخت.

جاذبه این بیمارستان ارائه مراقبت‌های درمانی در کلاس‌ جهانی اما با قیمت‌های کشورهای در حال توسعه است و از بیماران مانند یک هتل پنج‌ستاره پذیرایی خواهد شد. در حالی که قیمت‌های درمان‌های پزشکی در کشورهای پیشرفته اوج گرفته است – آمریکایی‌ها سال گذشته ۱۶ درصد تولید ناخالص ملی را صرف مراقبت‌های بهداشتی کردند و اروپایی‌ها هم چندان از این رقم دور نیستند- ایده به خارج رفتن برای به دست آوردن سلامتی جاذبه بیشتر و بیشتری پیدا می‌کند.

به گفته ژوزف وودمن نویسنده کتاب قریب‌الانتشار «بیماران بدون مرز» در حال حاضر هر سال بیش از ۱۵۰ هزار نفر آمریکایی و اروپایی به دنبال درمان‌های پزشکی در خارج می‌روند. برای انجام جراحی‌های بزرگ هند، تایلند، سنگاپور و مالزی بیشترین طرفدار را دارند.

توریسم سلامت در ایران

گردشگری درمانی و بهداشتی امروزه از رو به رشدترین بخش های صنعت گردشگری جهان است که باعث شده سازمان های دست اندرکار و کشورهای علاقمند به توسعه گردشگری توجه خود را به این بخش از صنعت توریسم جلب و برای آن برنامه ریزی کنند.زندگی صنعتی در بیشتر کشورهای دنیا الزاماتی را با خود همراه دارد و نیازهایی را نیز برای مردم جوامع مختلف ایجاد کرده است.امروزه تمایل مردم برای تناسب اندام، استفاده از منابع طبیعی و ویتامین ها، کاهش درد، تسلط بر استرس و افزایش سلامت روح و روان و جسم بسیار چشمگیر است. به همین دلیل است که در نقاط مختلف جهان روش های درمانی طبیعی مانند استفاده از چشمه های آب گرم بسیار مورد توجه قرار می گیرد و تمامی اقشار مردم اعم از کم درآمدها و پردرآمدها به سمت این نوع از گردشگری تمایل دارند.چشمه های آب گرم محل هایی مناسب برای ایجاد اقامتگاه های توریستی است که با ایجاد مراکز تفریحی و ارائه سرویس ها و امکانات در این نقاط می توان آنها را به مقاصد گردشگری درجه اول برای گردشگران تبدیل کرد زیرا همزمان هم لحظه هایی مفرح و پرهیجان خواهند داشت و هم به سلامت و آرامش دست می یابند.علاوه بر این جاذبه های طبیعی و روش های درمانی توریسم درمانی به دلایل اقتصادی نیز مورد توجه قرار می گیرد، زیرا که صادرات خدمات پزشکی یک اصل شناخته شده برای تقویت ساختار بهداشت و درمان کشورها است.دولت جمهوری اسلامی ایران براساس برنامه ریزی های خود باید تا پایان برنامه چهارم توسعه ۳۰ درصد از نیازهای درمانی و بهداشتی کشور را از طریق صدور کالا، خدمات پزشکی و توریسم درمانی فراهم کند. علاوه بر نیاز به صدور کالا و خدمات پزشکی درآمد توریسم درمانی نیز می تواند برای کشورها خصوصا کشورهای آسیایی که به حرکت در روند توسعه می اندیشند وسوسه انگیز باشد.این درآمد باعث شده است که برخی کشورهای آسیایی چون سنگاپور، تایلند و هند به طور چشمگیری در حال تبلیغ سرویس های درمانی خود در میان بیماران جهان باشند.درباره گردش مالی حاصل از توریسم درمانی آماردقیقی وجود ندارد، اما براساس آمار بهداشت جهانی، سالانه حدود ۵۰ میلیارد دلار، صرف درمان بیماران منطقه در کشورهای اروپایی و آمریکایی می شود که جذب درصدی از این مبلغ می تواند تاثیر چشمگیری در اقتصاد گردشگری کشورهای آسیایی داشته باشد.

ساختار برنامه ریزی برای توریسم درمانی

توریسم درمانی را می توان به عنوان امری بین دستگاهی دانست که به علت داشتن متولیان متعدد نیاز به هماهنگی بیشتر دارد.سازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری ،وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی و وزارت امور خارجه و وزارت رفاه از جمله دستگاههایی هستند که با توجه به حوزه اختیارات خود هر کدام به نوعی در این موضوع تصمیم گیرنده محسوب می شوند.شورای سیاستگذاری گردشگری سلامت در سازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری با ریاست معاون گردشگری سازمان مشغول به فعالیت است. این کمیته با حضور نمایندگان تام الاختیار سازمان رفاه تامین اجتماعی، وزارت بهداشت، معاونت گردشگری، مدیرکل دفتر طرح های توسعه و سرمایه گذاری، دبیر ستاد گردشگری سلامت (توریسم درمانی)، سرپرست دفتر بازاریابی و تبلیغات، عضو و نماینده رئیس و مدیرکل تجهیز منابع و بودجه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تشکیل شده است.سیاستگذاری کلان نظام توریسم درمانی با همکاری تمامی نهادهای ذی ربط، تنظیم قوانین مورد نیاز با توجه به مصوبات بین المللی که در این زمینه وجود دارد، کسب درآمدهای ارزی برای کشور از طریق ارائه خدمات پزشکی به گردشگران، به وجود آوردن همکاری های بین بخشی و درون بخشی درخصوص توسعه توریسم درمانی، ساماندهی بیماران داخلی که برای درمان به خارج از کشور سفر می کنند و طراحی و برنامه ریزی استراتژیک منطبق با چشم انداز افق ۲۰ ساله کشور در این بخش، از اهداف شورای سیاستگذاری گردشگری سلامت است.وزارت بهداشت نیز در زیرمجموعه معاونت درمانی خود مدیریت توریسم درمانی تشکیل داده است که در حال حاضر مشغول برنامه ریزی و هماهنگی در معاونت درمانی این وزارتخانه و دیگر دستگاههای مسوول است. وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی برای توسعه توریسم درمانی برنامه هایی در نظر دارد که هنوز در مرحله تصویب در ساختار داخلی وزارتخانه و رایزنی با دستگاه های دیگر است.تهیه طرح جامع توریسم درمانی کشور یکی از این برنامه هاست که هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است.بخشی از مقررات این طرح در معاونت سلامت وزارت بهداشت قابل تصویب است و بخشی دیگر که مستلزم تکالیف قانونی است باید به تصویب هیات دولت برسد .پاره ای از آنها نیز مستلزم تفاهم دستگاه های دست اندرکار در این امر است. تلاش برای جذب بیمار،فراهم شدن مقدمات ورود بیمار به ایران، نظارت بر مراکز درمانی و جمع آوری آمار بیماران ازجمله جزئیات این طرح وزارت بهداشت است.در صورت نهایی شدن طرح، بیمارستان ها و مراکز درمانی که بیماران خارجی را درمان می کنند موظف می شوند که مشخصات بیمار را به وزارت بهداشت اعلام کنند. براساس این طرح بیمارستان ها و موسسات درمانی فعال در این امر، باید در زمره بیمارستان های درجه یک باشند و مجموعه ای از سرویس های مناسب درمانی را نیز ارائه دهند.پس از اجرای این طرح، مجموعه ای از بیمارستان ها و مراکز درمانی که دارای شرایط پذیرش بیمار خارجی باشند به بیماران خارجی معرفی می شوند.یکی دیگر از برنامه های در دست اقدام در وزارت بهداشت، صدور ویزای درمانی بوده است که در صورت موافقت وزارت امورخارجه با صدور آن، امتیازاتی برای افراد دریافت کننده این ویزا در نظر گرفته می شود.صدور سریعتر ویزا، و طی تشریفات قانونی فرودگاه در زمان کمتر ازجمله امتیازات این ویزاست.

اقدامات سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

تهیه طرح جامع گردشگری سلامت از جمله اقدامات انجام شده در مجموعه ستاد گردشگری سلامت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است.این طرح با هدف سیاستگذاری های کلان در زمینه توریسم درمانی، استفاده از پتانسیل های بالقوه نظام بهداشت و درمان، ایجاد امکانات قوی بازاریابی بین المللی به منظور توسعه و تجهیز توریسم درمانی و…تهیه و تدوین شده است.حضور در نمایشگاه های خارج از کشور به خصوص در کشورهای حوزه خلیج فارس از دیگر اقدامات سازمان بوده است.ستاد گردشگری سلامت طرح جامع “ایمنی پزشکی توریسم” که براساس قطعنامه نهمین اجلاس سازمان جهانی توریسم تدوین شده است را نیز در دستور کار خود دارد. از دیگر برنامه های این ستاد، ایجاد زمینه های لازم برای بیمه گردشگران ورودی و خروجی از طریق انعقاد تفاهمنامه با شرکت های بیمه سینا و کارآفرین است که به امضای طرفین رسیده و برای اجرا آماده است.انجام مطالعات درباره مراکز آب درمانی و تلاش برای جذب سرمایه گذاری برای ساخت این مراکز، از دیگر برنامه های سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است، مشخصات آب های درمانی نیز در حال جمع آوری است که قرار است در قالب کتابی تدوین شود.

ازجمله رقبای ایران در امر توریسم درمانی در منطقه می توان به کشورهای هند، سنگاپور، دبی و اردن اشاره کرد که برای جذب بیماران کشورهای آسیایی مشغول برنامه ریزی هستند.سنگاپور یکی از مقاصدی است که بسیاری از بیماران برای انجام جراحی های مهم به آن می اندیشند و هر سال حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر با اهداف درمانی به این کشور سفر می کنند.جراحی های مهمی مانند قلب باز، روبوتیک و سلول های بنیادی در این کشور به طور روزمره در حال انجام است، اما جالب اینجاست که سنگاپور در حال حاضر باید با تایلند، هند و مالزی به رقابت بپردازد زیرا این کشورها با ارائه خدمات مشابه با قیمت های کمتر تهدیدی برای سنگاپور محسوب می شوند.به طور مثال جراحی قلب در سنگاپور هزینه ای بیش از ۱۶ هزار دلار دارد که همین عمل را در هند می توان با نصف این قیمت انجام داد و پیش بینی می شود در آینده ای نزدیک دبی نیز تبدیل به تهدید بزرگی برای این کشور باشد.
هند در حال حاضر یکی از کشورهای پیشتاز گردشگری درمانی است و احتمال می رود که تولیدکنندگان بخش خدمات درمانی این کشور و مقامات دولتی در دومین نمایشگاه گردشگری درمانی که در لندن برگزار می شود هندوستان را به عنوان مقصد گردشگری و خدمات درمانی جهان معرفی کنند . بر اساس اعلام مسوولان خدمات درمانی هند، تعداد بیماران خارجی این کشور نسبت به سال گذشته حدود ۷ تا ۹ درصد رشد داشته است.براساس این گزارش ها با رشد ۳۰ درصد سالانه در گردشگری درمانی حدود ۲/۲ بیلیون دلار درآمد حاصل می شود.

جاذبه ها و امتیازات ایران برای توریسم درمانی

یکی از جاذبه ها و امتیازات ایران برای توریسم درمانی در حوزه آب درمانی است، به طوری که در حال حاضر بیش از ۱۰۰۰ چشمه آب معدنی شناسایی شده است . قیمت ارزان خدمات پزشکی به نسبت دیگر کشورهای منطقه از جمله دیگر مزایای ایران برای فعالیت در حوزه توریسم درمانی محسوب شده است. اما; به دلیل نبود نظام جامع و هماهنگ توریسم درمانی کشور و باتوجه به اینکه این بیمارستان ها درحال حاضر موظف نیستند تعداد بیماران خود را به وزارت بهداشت گزارش کنند، آمار دقیقی از بیماران خارجی که در ایران درمان می شوند، وجود ندارد. آمار دقیقی از کسانی که به قصد معالجه یا استفاده از مراکزی مانند مراکز آب درمانی به ایران سفر می کنند نیز وجود ندارد، اما به گفته مسوولان معمولا سالانه ۲۰ هزار گردشگر از اتباع حاشیه خلیج فارس و عراق، به قصد درمان به شهرهای مختلف ایران سفر می کنند . درمان بیماری هایی نظیر ناباروری، جراحی پلاستیک و زیبایی و همچنین کاشت دندان و جراحی لثه، مهمترین جاذبه های درمانی ایران برای خارجی ها است و اکثر مراجعه کنندگان به مراکز درمانی ایران از کشورهای منطقه هستند . وجود چند سازمان تصمیم گیر درباره توریسم درمانی، ضرورت ایجاد یک ساختار و نظام جامع برای توریسم درمانی را ضروری می کند . هر یک از دستگاه های دست اندرکار در این موضوع دیدگاه ها و مطالباتی دارند که نبود یک نظام جامع برخی از این دیدگاه ها را دچار تعارض می کند . یکی دیگر از تسهیلات موردنیاز برای افرادی که برای درمان به کشور سفر می کنند، داشتن ویزای درمان است تا بتوانند بدون طی تشریفات وارد کشور شوند.از سوی دیگر وضع قوانین مشخص، نظارت دستگاه های مسوول بر امر توریسم درمانی کشور و پاسخگویی دستگاه های رسمی در قبال این موضوع را تسهیل می کند . با وجود این قوانین مشخص، بیمارستان ها موظف به ارائه آمار بیماران خارجی خود می شوند و وجود این آمار برنامه ریزی را برای دستگاه های مسوول امکان پذیر می کند . ایجاد تسهیلاتی که بیماران بتوانند دوران نقاهت پس از بیماری خود را به گردش در ایران بپردازند نیز از جمله مواردی است که نیاز به هماهنگی دستگاههای مسوول و ساخت مکان ها و مجتمع های خاص دارد . علاوه بر نیازهای مورد اشاره، مراکز آب درمانی و چشمه های آب گرم طبیعی کشور نیز جهت جذب توریست نیاز به سرمایه گذاری های ویژه ای دارند زیرا این چشمه ها با وضعیت فعلی نمی توانند موفقیت چندانی در جذب گردشگران داشته باشند